KWARTALNIKI

...staramy się, by znikał urzędniczy stosunek do chorych, do stanowienia prawa medycznego, i żeby zawód lekarski rzeczywiście służył człowiekowi. Bo za najistotniejsze uważam, że jest to zawód-powołanie, który daje możliwość służenia.

Te słowa, które zacytowaliśmy, nie należą do lekarskiej frazeologii, bo wyszły spod pióra lekarza niezwykłego i niezawodnego. Był nim zmarły niedawno Profesor Tadeusz Chruściel, prezes Naczelnej Rady Lekarskiej w pierwszej kadencji odrodzonego samorządu (1990–94), wybitny naukowiec w dziedzinie leków i farmakoekonomiki, wieloletni kierownik Zakładu Farmakologii Śląskiej Akademii Medycznej i doktor honoris causa tej uczelni.

Tadeusz Lesław Chruściel urodził się we Lwowie w 1926 r. jako syn Stanisława i Bronisławy, nauczycieli. Jego ojciec był w jakimś okresie dyrektorem Domu Sierot na Kadeckiej Górze (tuż obok Szkoły Kadeckiej). Uczęszczał do szkoły św. Antoniego, rozpoczął naukę w gimnazjum, przerwaną wybuchem wojny i kontynuowaną na tajnym nauczaniu. Równocześnie uczęszczał do szkoły chemicznej, ale świadectwo dojrzałości uzyskał dopiero po ekspatriacji w Łańcucie.
Studia medyczne podjął na Wydziale Lekarskim UJ w Krakowie, doktorem został w 1951 r., siedem lat później – docentem, zaś w 1966 r. profesorem nadzwyczajnym.
Od początku swej pracy zawodowej T. Chruściel interesował się farmakologią kliniczną. W latach 1968–75 pracował w Światowej Organizacji Zdrowia w Genewie, był kierownikiem programu WHO ds. alkoholizmu i uzależnień lekowych, a następnie był kierownikiem zakładu w Instytucie Leków w Warszawie. W 1985 r. objął Zakład Farmakologii Klinicznej i Społecznej w Centrum Kształcenia Podyplomowego. W pracy naukowej zajmował się miażdżycą, właściwym użytkowaniem leków, nadużywaniem i uzależnieniami od leków, dopingiem i narkomanią*. W 1990 r. został profesorem zwyczajnym. Jest autorem ponad 300 prac naukowych.
Równolegle z pracą zawodową i naukową, prof. Chruściel był niezwykle aktywny w pracach społecznych, przede wszystkim w Naczelnej Radzie Lekarskiej, której był pierwszym – jak na wstępie informowaliśmy – prezesem i organizatorem. W 1980 r. należał do „Solidarności”. Działał aktywnie w ZG Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich, w Prymasowskim Komitecie Opieki nad Internowanymi i Aresztowanymi przy Radzie Prymasowskiej (1981–85).
Profesor Tadeusz Chruściel był odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł w lutym bieżącego roku, spoczął na warszawskich Powązkach.
Następca Tadeusza Chruściela na stanowisku prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej, Konstanty Radziwiłł, napisał po Jego śmierci:
Panie Profesorze, szkoda, że nie ma Pana z nami. Proszę pamiętać o nas spoza zasłony Tajemnicy. My Pana nie zapomnimy!

Profesorowi T. Chruścielowi został poświęcony w dużej części nr 3/2010 „Gazety Lekarskiej” (Warszawa). Znalazły się tam artykuły o pracy i działalności Profesora, jak i wspomnienia. Z wypowiedzi dowiedzieliśmy się m.in. o pomocy, jakiej udzielał środowisku polskich lekarzy za jałtańskim kordonem.

*    To tylko niektóre, ważniejsze etapy i miejsca pracy oraz działalności Profesora.