PUBLIKACJE

Ksiazki i czasopisma omówione w naszych kwartalnikach

Białowąs Jan, Żył i umarł dla innych

Wspomnienie o zamordowanym ks. Stanisławie Szczepankiewiczu, proboszczu Ihrowicy. Żył i umarł dla innych. Napisał Jan Białowąs (wyd. „Polihymnia”, Lublin 2004). W samą wigilię 1944 r. Ihrowica – położona 16 km na północ od Tarnopola – została napadnięta przez nacjonalistów ukraińskich – uśmiercono w okrutny sposób 89 osób, wśród nich Księdza, z matką, siostrą i bratem. Omawiana książka stanowi uzupełnienie książki tego samego autora (rodem z tejże wsi) pt. Krwawa podolska wigilia w Ihrowicy 1944 r. (wyd. 2003).

Ks. Stanisław ukończył studia teologiczne i otrzymał święcenia na UJK we Lwowie w 1932 r. (autor nie podaje daty ani miejsca urodzenia – jedynie to, że jego ojciec pracował jako woźny w Sądzie Powiatowym w Radziechowie). Pierwszą placówką ks. Szczepankiewicza był Zborów – pełnił tam funkcję wikarego, ale już w 1934 r. został proboszczem w Ihrowicy.

Ksiądz miał – poza pracą duszpasterską – dwa zainteresowania: medycynę oraz działalność społeczną. Wiedzę medyczną nabył równolegle do studiów na teologii. Doszedł do wprawy w poradach lekarskich, a udzielał ich bez względu na narodowość zgłaszających się o pomoc. Pasja społecznikowska objawiła się przede wszystkim w założeniu w Ihrowicy Kasy Stefczyka oraz współudziale w założeniu młyna dla dobra mieszkańców wsi. Jedno i drugie zyskało mu wdzięczność i szacunek miejscowej ludności.

Kiedy zaczęła się napaść na wieś, ksiądz uruchomił sygnaturkę na kościele. Jej dźwięk pozwolił na ucieczkę pewnej liczby Polaków – w tym autora, młodego chłopca. Masakry dokonali Ukraińcy strzelaniem i rąbaniem siekierami. Gdy nazajutrz rodziny grzebały zamordowanych, zwrócono się do księdza grekokatolickiego (o nazwisku Hałaś), by przyszedł i pomodlił się za ofiary – ale odmówił.

Grób Księdza w Ihrowicy jest zadbany i często nawiedzany przez ocalałych wygnańców z Ihrowicy, rozrzuconych dziś po całym obszarze RP.