PUBLIKACJE

Ksiazki i czasopisma omówione w naszych kwartalnikach

Kowalczuk Jerzy, Wyższa Szkoła Realna we Lwowie i jej przekształcenia; II Szkoła Realna we Lwowie

A teraz dwie kolejne księgi: Wyższa Szkoła Realna we Lwowie i jej przekształcenia (Kraków 2002) oraz II Szkoła Realna we Lwowie (Kraków 2003). Co więcej, dowiadujemy się ze strony tytułowej, że jest to tom I, części A i B Historii szkolnictwa, oświaty i wychowania na ziemiach odłączonych II Rzeczypospolitej – Kresach Południowo-Wschodnich, oraz że dalsze części tomu I poświęcone będą kolejnym średnim szkołom lwowskim: C – XI Państwowemu Liceum i Gimnazjum im. Śniadeckich i D – XII jw. im. Szczepanowskiego.

Już pierwsza część (A) dokonanej pracy zadziwia: tom o 380 stronach z nieprawdopodobną ilością informacji o historii i programach, o pedagogach i uczniach. Mało tego – na początku książki podano spisy wszystkich wyższych i średnich szkół lwowskich w różnych okresach, załączono wiele fotografii i reprodukcji dokumentów. Wszystko to zostało wykonane nie na zamówienie, lecz z potrzeby serca, wydane własnym sumptem jako kserograficzna reprodukcja wydruku komputerowego.

Właściwa treść księgi rozpoczyna się od rozdziału Plany, ilustracje, reprodukcje. Zilustrowano na planie miasta kolejne siedziby omawianej WSR – pierwszą z nich był gmach lwowskiego ratusza! Potem następuje seria fotografii wybitnych uczniów, i to niebylejakich. Wśród nich Eugeniusz Romer, Teodor Axentowicz, Rudolf Indruch, Jan Parandowski, Feliks Wygrzywalski. Kolejny, najważnieszy rozdział to Curriculum vitae Szkoły: kalendarium, spisy grona nauczycielskiego i uczniów w kolejnych latach oraz multum innych informacji. Na końcu aneksy i indeksy.

Części B nie mieliśmy w rękach, ale widzieliśmy, że jest równie obszerna. Te książki niech będą wzorem dla innych autorów podobnych monografii.

Nasza wiedza o szkolnictwie lwowskim i wschodniomałopolskim poszerza się więc chwalebnie. Przed kilku laty otrzymaliśmy dwie ogromne książki o Politechnice Lwowskiej. W 1996 r. wydano we Lwowie – w 180. rocznicę założenia – historię szkoły im. św. Marii Magdaleny we Lwowie. Niedawno ukazała się obszerna monografia Zakładu w Chyrowie (ze słownikiem uczniów, omawialiśmy w CL 1/01). W Krakowie panie Emilia i Zofia Fedyk przygotowują materiały do dziejów Gimnazjum im. Królowej Jadwigi, a prof. Tadeusz Łodziana w Warszawie – Instytutu Sztuk Plastycznych we Lwowie. Nie wątpimy, że w innych miastach RP wiele osób pracuje nad lwowskimi uczelniami oraz nad szkołami w Stanisławowie, Tarnopolu, Drohobyczu, Samborze, Stryju, Brzeżanach, Kołomyi lub Żółkwi. I dziesiątkach innych. Należałoby sobie życzyć, by historycy z którejś z Wyższych Szkół Pedagogicznych zechcieli to zebrać, a luki wypełnić. Bo to były świetne szkoły.