PUBLIKACJE

Ksiazki i czasopisma omówione w naszych kwartalnikach

Dabulewicz-Rutkowska Jadwiga, Poezja, proza i dramat. Pamiętnik nastolatki. Lwów 1939–1941

Urodziła się daleko – w Suwałkach. Ojciec, oficer, został wykładowcą w Korpusie Kadetów we Lwowie i rodzina osiadła w jego pobliżu – w blokach na Wulce. Ten punkt stał się centrum wszystkich opisywanych w książce wydarzeń. Przed wojną uczęszczała autorka do gimnazjum Królowej Jadwigi (jedną z jej profesorek była p. Izydora Dąmbska, po wojnie filozof, profesor w Krakowie). W chwili wybuchu wojny miała 15 lat, jednak szybkiemu osiągnięciu dojrzałości sprzyjały nienaturalne warunki, jakie nastały, odejście ojca z polskim wojskiem, a w końcu kłopoty z żydowską rodziną, którą sowiecka władza im narzuciła jako sublokatorów.

Książka jest pełna opisów niezwykłych (choć powszechnych) incydentów z domu, ze szkoły, z ulicy, sklepów – owo charakterystyczne zderzenie prywatności z wszechogarniającą przemianą warunków i stylu życia. W miarę dorastania pojawiają się dziewczęce flirty, z drugiej zacieśniająca się pętla sowieckiego zniewolenia, pierwsze wywózki.

Wspomnienia Jadwigi Dabulewiczówny nie wyróżniają się nadzwyczajnymi walorami literackimi, jednak jej szczegó­łowe relacje o życiu ludności polskiej w nieprawdopodobnej wręcz rzeczywistości wojenno-sowieckiej, czynią z tej książki bardzo wartościowy dokument dla historii Lwowa tamtego czasu. Opowiadania Dabulewicz-Rutkowskiej są mocno osadzone w lwowskich realiach: topografii i społeczności. Znajdujemy tam mnóstwo nazwisk, które wzbogacają nasz Indeks Wschodnich Małopolan.

Jadwiga Dabulewicz-Rutkowska wydała ponadto:

– W Polsce i na Litwie. Szalone lato 1939 (wyd. 2000)

– Miejsce na Ziemi. Lwów 1941–1942 (2000)

– Walka z wiatrakami (2001). Książka dotyczy okresu ekspatriacji i studiów w Gliwicach.

Wszystkie trzy wydane przez „Atla 2” we Wrocławiu. Niestety ich nie znamy.