PUBLIKACJE

Również nowy tom – VIII – z cyklu Kraków–Lwów: książki–czasopisma–biblioteki w XIX i XX w. ukazał się ostatnio (Wydawnictwo Akademii Pedagogicznej w Krakowie, 2006). Jest to pokłosie Konferencji o tym samym tytule, która odbyła się w jesieni 2005 r. Konferencję, organizowaną co 2 lata, opisaliśmy w CL 1/06, tam też wymieniliśmy kilka najciekwszych dla nas tematów referatów (o wydawcach i księgarzach Pillerach, Połonieckim, Zukerkandlach ze Złoczowa itd. Tradycyjnie policzyliśmy referaty wedle odniesienia geograficznego: na 53 teksty (ujęte w czterech działach) 22 dotyczyły Lwowa i Małopolski Wschodniej, 15 Krakowa i Małopolski zachodniej, 12 obu ośrodków i regionów, zaś 4 innych (w tym 3 ukraińskie). Redaktorem nacz. tomu jest prof. Halina Kosętka.
Lwów więc bezprzecznie góruje. Na tematy lwowskie wypowiadają się naukowcy (młodzi?) z Częstochowy, Katowic, Kielc, Krakowa, Lublina, Łodzi, Opola, Płocka, Suchej Besk., Rzeszowa, Torunia, Wrocławia, Zielonej Góry.
& Muzeum Niepodległości w Warszawie wydaje periodycznie kolejne tomy (numery) Czasopisma Muzealno-Historycznego pod wspólnym tytułem Niepodległość i Pamięć. Ostatnio ukazał się 3/2006, w numeracji ciągłej 24 (Warszawa 2006), poświęcony w całości historii Lwowa. Redaktorem naczelnym serii jest dyrektor MN, dr Andrzej Stawarz, redaktorem tomu Helena Wiórkiewicz. Tom jest obszerny, zawiera 21 artykułów.
Artykuły zawarte w numerze (o 424 stronach) uszeregowano w kilku grupach: historia Lwowa (opracowania i wspomnienia), Lwów w sztuce i poezji, cmentarze Lwowa, recenzja 3-tomowego opracowania o wielokulturowym środowisku historycznym we Lwowie XIX i XX w. Opracowania o tematyce bezpośrednio historycznej uzupełniają dwie osobne grupy, związane ze współczesnością: omówienie aktualnego stanu „Kolekcji Leopolis” w MN oraz omówienie działalności trzech jednostek organizacyjnych TMLiKPW: Zarząd Główny oraz oddziały w Warszawie i Krakowie.
Przeważająca większość artykułów nasycona jest ważnymi dla nas informacjami szczegółowymi, pomagającymi w zrozumieniu roli i znaczenia polskiego Lwowa, a także procesów i faktów historycznych. Warto więc nie tylko te artykuły przeczytać, ale sięgać do nich w razie potrzeby. Do opracowań tych należą przede wszystkim: W.A. Serczyka – Semper Fidelis. Dzieje legendy; M. Klimeckiego – Lwów. W obronie miasta i południowo-wschodniej granicy 1918–1920 i 1939 r.; A. Garlickiej – Ex oriente lux. Kultura i nauka we Lwowie 1772–1939. Szkic; A. Redzika – Szkic z dziejów szkolnictwa wyższego we Lwowie; M. Matwijowa – Muzea lwowskie wczoraj i dziś. W tym samym celu koniecznie trzeba się zapoznać z zestawieniem H. Wiórkiewicz – Kolekcja Leopolis Muzeum Niepodległości w Warszawie 1992–2006, które orientuje nas w zasobach, niezbędnych dla wielu prac naukowo-badawczych.
Z aprobatą notujemy, że do sfery zainteresowania MN włączono problematykę współczesną, zaczynając od jednego z najważniejszych i najliczniejszych stowarzyszeń ekspatrianckich, Towarzystwa Miłośników Lwowa i KPW. Za tym pójdą zapewne inne organizacje z całego obszaru dawnych Kresów wschodnich i północnych, powstałe na terenie RP, na ziemiach utraconych dawniej i zabranych po II wojnie, oraz za granicą (Anglia, Ameryka itd.). A także ich liczne czasopisma, rozpoczęte omówieniem naszego kwartalnika.
Właśnie o to wszystko nam chodzi. Bo historia Polski nie może się ograniczać do aktualnego (i nie koniecznie obiektywnego) przebiegu granic.