PUBLIKACJE

W jednym z poprzednich numerów omawialiśmy książkę o kardynale Albinie Dunajewskim, biskupie krakowskim, wywodzącym się ze Stanisławowa. Teraz mamy okazję zapoznać się z opracowaniem na temat jego następcy na stolicy krakowskiej, kardynała Jana Puzyny (1842–1911), rodem z Gwoźdźca w ziemi stanisławowskiej. I to nie z jego lat krakowskich (1895–1911), lecz lwowskich (1886–1895), gdy pełnił funkcję biskupa pomocniczego przy arcybiskupie Sewerynie Morawskim.
Autorem pracy pt. Lwowska sufragania Jana Puzyny w opinii biskupa Leona Wałęgi (nadbitka z „Analecta Cracoviensia” XXX–XXXI, 1998–1999) jest ks. Józef Wołczański, który tekst biskupa tarnowskiego opracował naukowo.
Z omawianego tekstu dowiadujemy się wielu ważnych rzeczy, najważniejsze jednak jest to, iż Puzyna pierwszy dostrzegł problem braku kościołów na prowincji wschodniomałopolskiej, wynikającego z zaniedbań poprzedników na lwowskiej stolicy archidiecezjalnej. Stał się więc inicjatorem i protektorem programu budowy całej sieci kościołów – programu, którego wspaniałym kontynuatorem okazał się następca abpa Morawskiego – arcybiskup Józef Bilczewski. Dzieło tych dwóch książąt Kościoła (ich drogi skrzyżowały się – Puzyna ze Lwowa poszedł do Krakowa, a Bilczewski z Krakowa do Lwowa) zatrzymało – niestety tylko na niecały wiek – ruszczenie się ludu polskiego we Wschodniej Małopolsce. Dodajmy od siebie, że jednak nikt nie próbował polonizować Rusinów i ich unickiego obrządku. Teraz bowiem jesteśmy świadkami czegoś odwrotnego i świadomie dokonywanego: narzucanej Polakom ukrainizacji obrządu rzymskokatolickiego, wbrew woli ludu, który ten obrządek przez pół wieku po tej stronie Zbrucza, a przez dwa wieki po tamtej stronie, zachował i uratował.
Gdzie znaleźć dziś Puzynów, Bilczewskich, Baziaków i Kiernickich, którzy nie zawiedli swego ludu?
Nie ma w sprzedaży