Strona główna O nas Kwartalniki Rozmowy Sylwetki Słownik Archiwalia Publikacje Wydawnictwa
Kontakt

ul. Piłsudskiego 27,
31-111 Kraków
cracovialeopolis@gmail.com

Facebook

PUBLIKACJE

Ksiazki i czasopisma omówione w naszych kwartalnikach

Wszystkie | 2005 | 2004 | 2006 | 2007 | 2002 | 2003 | 2001 | 2000 | 1999 | 1998 | 1996 | 1997 | 1995 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017
Sortuj alfabetycznie | Sortuj numerami



Ostrowski Jan, Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej

[3/1999]

Ani autorzy, ani wydawnictwo serii Materiałów do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej nie zawodzą: ukazał się (jak corocznie w porze zimowej) kolejny tom, już szósty. Omawia kościoły i kaplice na obszarze przedwojennego dekanatu drohobyckiego, a jest tych obiektów teoretycznie 28 (żaden nie był czynny za sowieckich czasów). Niestety 8 z nich dziś nie istnieje, dziewiąty jest na najlepszej drodze do nieistnienia, w całkowitej ruinie). Dwa kolejne zostały tak zniekształcone przez przebudowę, że trudno w nich rozpoznać dawne świątynie. Traf chce, że są to kościoły w Stebniku i Podbużu – w pierwszym mógł być chrzczony Juliusz Leo, w drugim Józef Dietl, ponieważ obaj wielcy prezydenci Krakowa właśnie z tych miejscowości pochodzili. Następne dwa kościoły są nadal magazynami, a jeden odbudowano z ruin na schronisko turystyczne.
Z pozostałych 14, tylko 4 są nadal świątyniami rzymskokatolickimi: fara drohobycka, kościoły w Medenicach, Słońsku i Truskawcu. Dodajmy, że kościół w Medenicach był całkowicie zniekształcony (rozebrano wieżę, wyburzono sklepienia i założono płaskie stropy, a obiekt służył jako klub młodzieżowy (taka radziecka dyskoteka, podlana marksistowsko-leninowskim sosem).
Przed paroma laty medeniccy Polacy dokonali czynu heroicznego – przywrócili kościołowi niemal całkowicie dawną strukturę i wygląd. Kościółek w Truskawcu służył za Sowietów jako... planetarium. Warto dodać, że do Drohobycza, Medenic i Truskawca trafiły 4 ołtarze, usunięte w 1992 r. z krakowskiego kościoła Bonifratrów przy ul. Krakowskiej (patrz artykuł A. Chlipalskiego: Piękny dar (ołtarze dla fary w Drohobyczu) „Semper Fidelis” 4/92).
Pozostałe 10 kościołów zamieniono na cerkwie, z tego aż 3 w Borysławiu i 2 w Drohobyczu. Jest między nimi również kościół w Rychcicach pod Drohobyczem, ufundowany z pocz. XX w. przez hr. Juliusza Bielskiego, właściciela dobrze nam znanego pałacu przy ul. Kopernika 42 we Lwowie (piszemy o nim w tym numerze).
Tom wydało – tak jak poprzednie – Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie (1998). Redaktorem naukowym był prof. Jan Ostrowski, a współpracowało pięciu autorów.
Zamieszczono prawie trzy i pół setki ilustracji – fotografii aktualnych i archiwalnych oraz rysunków.
Książka do nabycia w księgarniach naukowych.