PUBLIKACJE

Z warszawskego Muzeum Niepodległości otrzymaliśmy nieoczekiwanie grubą książkę, która – po bliższym zapoznaniu się – okazała się 14. numerem kwartalnika Niepodległość i Pamięć, wydawanego przez tę instytucję. Tom nosi tytuł: Kresy Wschodnie Rzeczypospolitej (Warszawa 1999) i zawiera 20 artykułów różnych autorów, poświęconych wszystkim regionom Ziem Wschodnich, w tym Wschodniej Małopolsce (4 artykuły w całości, 5 – częściowo).
W książce czytamy więc o autorytecie moralnym prof. Oswalda Balzera oraz o prześladowaniu Tadeusza Cieńskiego przez Austriaków (o obu pisaliśmy swego czasu w CL), o tajnych archiwach sowieckich we Lwowie i wspomnienia uczestniczki ruchu oporu z okresu okupacji sowieckiej. Na uwagę zasługuje również omówienie „Kolekcji Leopolis” w Muzeum Niepodległości w Warszawie oraz zorganizowanej tam w 1997 r. (otwarcie nastąpiło 17 września) wystawy pt. Kresy Wschodnie Rzeczypospolitej. Ziemia i ludzie. Ekspozycja została uszeregowana wedle głównych miast i województw – otwierały ją Lwów, Stanisławów i Tarnopol. Koncepcja tej wystawy przypominała wystawę w Krakowie, urządzoną tu w 1994 r. w b. lokalu Muzeum Historii Fotografii przy Rynku Gł. (dziś jest tam księgarnia „Hetmańska”). Mamy nadzieję, że Czytelnicy pamiętają tę wystawę, zapewne skromniejszą od warszawskiej, bo zorganizowaną bez wielkich pieniędzy (dostaliśmy wtedy niewielką dotację z Magistratu), a mimo to pełną wspaniałych eksponatów, wypożyczonych z krakowskich muzeów i od osób prywatnych.
Na koniec refleksja. Do omówionej wyżej książki załączono listę 16 członków Rady Kolekcji Leopolis. Kogo tam widzimy? Oprócz kilku nazwisk osób, które, jak sądzimy, są autentycznie kompetentne i zaangażowane – m.in. prof. R. Brykowski, A. Garlicka, J. Janicki, Aleksandra Leinwand, J. Wasylkowski, śp. W. Szolginia i parę innych – zauważamy kilka „ozdobników”, w tym osoby zupełnie nie zainteresowane problematyką lwowską (w końcu tych i owych znamy), a nawet jedno nazwisko, które uważamy za złowrogie. Nie znajdujemy natomiast żadnego spośród znanych (poza J. Wasylkowskim) kolekcjonerów leopolitanów lub muzeologów (np. prof. Z. Żygulskiego), nikogo z władz TMLiKPW (powinien tam być niejako z urzędu) lub ze sfer kościelnych (przede wszystkim ks. J. Wołczańskiego). Czas, żeby to naprawić.
Książka do nabycia w Muzeum Niepodległości w Warszawie.