PUBLIKACJE

Ukazała się nowa książka Lwowska szkoła matematyczna, autorstwa Romana Dudy (Wrocław 2007). Autor omawia tę słynną znaną na całym świecie szkołę z punktu widzenia zarówno historiografii Lwowa, jak i historii nauki. Osiągnięcia nauki lwowskiej były przez długie lata ze względów politycznych celowo przemilczane, obecnie pojawia się coraz więcej prac dotyczących życia naukowego, politycznego, społecznego Lwowa oraz osiągnięć polskich naukowców. W przypadku lwowskiej szkoły matematycznej jednym z celów opracowania stała się również próba oceny wpływu, jaki wywarła ona na matematykę w Polsce i na świecie.
Omawiana w książce tematyka nie została jeszcze w pełni przebadana i opracowana w formie zwartej monografii, praca ta jest więc próbą wypełnienia owej luki. W oparciu o wydane dotychczas wspomnienia, opracowania oraz prace matematyków, autor zrekonstruował dzieje szkoły z lat 1920–40. Prześledził je od momentu powstania katedry matematyki na Uniwersytecie Lwowskim w 1744 r., poprzez rok 1871, kiedy katedrę objął Wawrzyniec Żurka, po nim Józef Puzyna, a następnie Wacław Sierpiński, aż do jej upadku z wybuchem II wojny światowej.
Książka podzielona jest na siedem części. W pierwszej autor omawia kontekst historyczny, w jakim pojawiła się szkoła, w drugiej i trzeciej jej rozkwit i osiągnięcia – na ten okres „złotych lat” szkoły położył największy nacisk; w czwartej – upadek i zagładę, w piątej – jej znaczenie. Opisał proces formowania się środowiska matematycznego po I wojnie, studia i studentów matematyki, prace wydawnicze (czasopisma, monografie), powstanie Polskiego Towarzystwa Matematycznego, a także życie towarzyskie, związane głównie z Kawiarnią Szkocką. Nakreślił barwny obraz życia lwowskich matematyków, przedstawił ich pracę naukową, dydaktyczną, życie codzienne, przeplatając wspomnieniami i anegdotami. Szczególnie zaakcentowane zostały takie postacie, jak Stefan Banach, Hugo Steinhaus, Stanisław Mazur, Wacław Sierpiński.
Książka napisana jest prostym, przystępnym i zrozumiałym językiem, nie analizuje dokładnie zawiłości matematycznych, lecz koncentruje się na historycznym aspekcie nauki rozwijanej we Lwowie. Stanowi więc interesującą lekturę zarówno dla miłośników tematyki lwowskiej o humanistycznych inklinacjach, jak też umysłów ścisłych, zainteresowanych dziejami nauki. (KC)