PUBLIKACJE

Sulimir Stanisław Żuk wydał w 2009 r. własnym nakładem książkę pt. Skrawek piekła na Podolu. Jest to kolejna pozycja wydawnicza dokumentująca tragiczne losy Polaków w czasie II wojny światowej, mieszkających w Małopolsce Wschodniej – na Podolu w rejonie Huty Pieniackiej, Huciska Brodzkiego, Podkamienia… Autor był naocznym świadkiem opisywanych wydarzeń. Jako dziecko mieszkał z rodzicami w Wołochach k. Ponikwy w pobliżu Huciska Brodzkiego i Huty Pieniackiej. Tam widział i przeżywał agresję sowiecką 17 września 1939, okupację sowiecką i niemiecką oraz ludobójstwo terrorystów z ukraińskiej organizacji OUN-UPA na bezbronnej ludności polskiej.
Antypolskie akty agresji zdarzały się już we wrześniu 1939, jak np. mordowanie żołnierzy polskich z rozbitych oddziałów lub uczniów wracających ze Lwowa do rodzinnych domów. Ale nasilenie wrogości ze strony UPA rosło podczas okupacji niemieckiej, zwłaszcza na początku 1944 r. Gdy Niemcy ponosili coraz większe klęski na froncie wschodnim, ukraińscy nacjonaliści mający świadomość, że ich organizacja zostanie bezlitośnie zlikwidowana przez sowietów, nasilili realizację swego „światowego dzieła”. Działali jak w amoku pod hasłem: Wyrżniemy wszystkich czużyńców (obcych), aż zostaniemy sami. Ich okrucieństwo skierowane było przede wszystkim przeciwko Polakom. Autor w swej książce podaje szczegółowe opisy zorganizowanych napadów i zagłady takich miejscowości jak: Hucisko Brodzkie (13 II 1944), Huta Pieniacka (28 II 1944) i Podkamień (12 III 1944). Podaje to, co sam widział, i to, co na bieżąco opowiadali świadkowie. Podaje sposoby zabijania, rabunki mienia i niszczenie całych wsi. Organizowana przez Polaków samoobrona niestety nie potrafiła powstrzymać bestialskich morderców.
Dokumentalną wartość publikacji – oprócz nazwisk umieszczonych w tekście – powiększają załączniki ze spisami zidentyfikowanych ofiar: załącznik nr 1 to lista osób zamordowanych w Hucisku Brodzkim 13 lutego – 39 Polaków; załącznik nr 2 to lista osób zamordowanych w Hucie Pieniackiej – 403 osoby (listy te obejmują tylko część ofiar faktycznie zamordowanych w tych miejscowościach). Załącznik nr 3 to rapsod żałobny pióra Edwarda Grossa pt. Zagłada Huciska Brodzkiego.
Książka opatrzona jest także 14 ilustracjami, mapką omawianego terenu i spisem bibliografii.
PS. Po sześćdziesięciu latach (i wielu staraniach) ofiary Huty Pieniackiej i sąsiednich miejscowości uczczone zostały przez uroczyste odsłonięcie i poświęcenie w dniu 21 października 2005 r. pomnika pamięci około 1000 mieszkańców polskich wsi.
(DTS)