PUBLIKACJE

Ksiazki i czasopisma omówione w naszych kwartalnikach

Kosętka Halina (red.), Kraków–Lwów. Książki–czasopisma–biblioteki

Konferencje Kraków-Lwów wrosły już w krakowski pejzaż badań – tak rozpoczyna prof. Halina Kosętka* wstęp do pamiętnika VII Konferencji (2003) poświęconej książce, czasopismom i bibliotekom, jakie odbywają się na Akademii Pedagogicznej w Krakowie co dwa lata, jednak wydanego dopiero w ub. roku (patrz notka o VIII Konferencji w dziale Kultura-Nauka tego numeru). W grubym tomie (ponad 660 stron) pt. Kraków–Lwów. Książki–czasopisma–biblioteki (Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2005) znalazło się 48 referatów. Jak zwykle policzyliśmy te, które dotyczą Lwowa: wyłącznie – 21, Lwowa i Krakowa oraz Galicji – 6, Krakowa i innych miast (Tarnów, Przemyśl, Pelplin i in.) – 21.

Co pisano o Lwowie: o księgarniach i antykwariatach, o bibliotekach i drukarniach klasztornych, o czytelnictwie, o cenzurze austriackiej, o czasopismach dla dzieci i młodzieży, feministycznym i sokolim, o lwowskim czasopiśmie konspiracyjnymz czasu wojny. Dwa referaty dotyczyły czasów sowieckich.

* Prof. dr Halina Kosętka, redaktor tomu, jest dyrektorem Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej AP w Krakowie. Przedtem był nim prof. dr Jerzy Jarowiecki, obecnie emerytowany.

Krakowska Akademia Pedagogiczna wydaje co najmniej trzy serie materiałów poświęconych Ziemiom Wschodnim, w tym dwie Lwowowi. Pierwsza to omówiona wyżej; drugą, zatytułowaną Od strony Kresów – dotyczącą całego obszaru tamtych Ziem – opisaliśmy w poprzednim numerze (CL 4/05, s. 65). Trzecia to Lwów, miasto–społeczeństwo–kultura, a jej najnowszy tom piąty pt. Ludzie Lwowa właśnie się ukazał (Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2005). Redaktorem jest Kazimierz Karolczak.

Zawartość tomów tej serii (analogicznie jak tamtych dwóch) wynika z organizowanych przez Instytut Historii AP – mniej więcej co dwa lata – międzynarodowych konferencji pod tym samym tytułem. W każdym więc tomie pewna część materiałów pochodzi od niepolskich naukowców. Wcześniejsze tomy, które ukazały się w Krakowie w latach – I. 1995, II. 1998 i IV. 2002, omawialiśmy. Tom III został wydany we Lwowie w 1999 r., nie mieliśmy go jednak w rękach. Łącznie znalazło się w nich – jak poinformowano we wstępie tomu V – 159 artykułów.

W najnowszym tomie jest 26 artykułów, w tym 15 autorstwa naukowców polskich – z Krakowa* i Lublina. Wśród pozostałych – 11 ruskojęzycznych – autorów ze Lwowa, w tym jeden napisany przez Amerykanina (?) z Uniwersytetu Ohio, obecnie na stażu we Lwowie.

Artykuły uszeregowano w czterech rozdziałach:

I. Uczeni, kronikarze, politycy i... Tu znalazła się m.in. biografia rzeźbiarki Jadwigi Horodyskiej, napisana przez J. Smirnowa** – zapewne skrót jego książki, którą omawialiśmy w CL 4/05. Na pewno ciekawy może być ukraińskojęzyczny artykuł W. Kaczmara o Mychajło Marczence, którego sowieci postawili w 1939 r. na czele uniwersytetu lwowskiego, po usunięciu rektora UJK Romana Longchamps. Niestety, język i pismo stanowią dla nas barierę.

II. Duchowni. Najciekawszy tekst to S. Dziedzica o Słudze Bożym Serafinie Kaszubie, o którym pisał również w CL 2/03.

III. Rodziny i rody. Bardzo ciekawe teksty o arcylwowskich rodzinach Cieńskich, Stahlów i Longchamps. Ich potomkowie żyją wśród nas w Krakowie i nie tylko.

IV. Portrety zbiorowe środowisk zawodowych, kulturalnych i społecznych. Czytamy więc o bankierach, sportowcach, historykach, działaczach społecznych i filantropach, o Jezuitach.

W tym roku będzie zapewne kolejna konferencja o Lwowie. Czekamy z zainteresowaniem.

* Wśród nich dwóch naszych (CL) autorów: prof. Henryka Kramarz oraz Stanisław Dziedzic.

** J. Smirnow jest także autorem książki o lwowskiej Katedrze Ormiańskiej.