SŁOWNIK GEOGRAFICZNO-HISTORYCZNY

SKWARZAWA STARA i NOWA

Położenie. Wsie w pow. żółkiewskim, wojew. lwowskim, położone 7 km na płd. od Żółkwi, nad rzeką Świnią, 404 m npm. W okolicy pokłady węgla kamiennego i kamieniołomy piaskowca. Parafia rzym.-kat. i grekokat. na miejscu.

Historia. Obie wsie wchodziły początkowo w skład królewszczyzn. Później należały kolejno do Żółkiewskich i Sobieskich. Maria Karolina z Sobieskich ks. de Bouillon sprzedała je w 1740 r. wraz z całym kluczem żółkiewskim ks. Michałowi Radziwiłłowi. Pod koniec XVIII w. od Radziwiłłów odkupili je Bołoz-Antoniewiczowie. Z początkiem XIX w. były własnością znanego adwokata lwowskiego Józefa Bołoz-Antoniewicza i nieprzerwanie do końca stulecia pozostawały w rękach jego rodziny. Po wygaśnięciu męskiej linii dokonano podziału majątku między dwie spadkobierczynie. Skwarzawę Starą odziedziczyła wówczas Anna Suchecka, po niej zaś Tadeusz Starzyński, Skwarzawa Nowa przypadła zaś Mariannie Mniszkowej, a następnie Bojomirowi Żarskiemu. Ostatnią właścicielką S. Nowej była do II wojny śwaiatowej Julia z Żarskich Siemieńska.

Zabytki. Dwór wybudowany ok. 1807 r. przez Józefa Bołoz-Antoniewicza. Niewielki, na planie szerokiego prostokąta, parterowy, w części środkowej piętrowy. Ooczony był parkiem, pełnym starych drzew.