SYLWETKI

Okres ostatnich miesięcy przed wybuchem II wojny światowej był dla Krakowa dramatyczny, nie tylko ze względu na zbliżający się kataklizm dziejowy. Powstał tu problem... wyboru ojca miasta!
Wybory do Rady Miejskiej odbyły się w grudniu 1938 r. Powstała jednak sytuacja patowa, bo sanacja (z którą był związany dotychczasowy prezydent Mieczysław Kaplicki) przepadła, Stronnictwo Narodowe miało zbyt mało głosów, a największą ich liczbę – o 1 więcej niż sanacja (!) – otrzymali socjaliści (PPS) i Klasowe Związki Zawodowe. Zebranie przeto 37 głosów, wymaganych ustawowo do wybrania prezydenta, stało się niemożliwe. W takiej sytuacji minister spraw wewnętrznych ustanowił prezydenta komisarycznego, a został nim dr Bolesław Czuchajowski. Przyszło mu rządzić Krakowem tylko przez cztery miesięce.
Czuchajowski urodził się w 1896 r. we Lwowie. Szkoły ukończył w Rzeszowie, studia prawnicze i ekonomiczne w Krakowie. W czasie I wojny walczył w Legionach, był nawet ranny. Po wojnie został sędzią – na krótko w Nowym Targu, potem w rodzinnym Lwowie. Był tam równocześnie działaczem Towarzystwa Szkoły Ludowej (TSL). W 1929 r. zaoferowano mu stanowisko wiceprezesa Sądu Okręgowego w Krakowie, przeniósł się więc do tego miasta, by po 10 latach zostać jego komisarycznym prezydentem.
Los nie był jednak dla Czuchajowskiego łaskawy. Na 4 miesiące jego rządów (1 V – 3 IX 1939) przypadł trudny okres przygotowań do wojny. Na dzień 2 września władze państwowe nakazały ewakuację z miasta władz, urzędów i szczególnych instytucji. Czuchajowski zarządził zorganizowanie transportu dla wywiezienia specjalnych dokumentów, które nie mogły wpaść w ręce Niemców. Na kierowanie ewakuacją wyznaczono samego Czuchajowskiego, a wskazanym celem wyprawy były Brzeżany. Wyruszono 3 września, w tym dniu więc zakończyła się prezydentura Czuchajowskiego.
Konwój dotarł do Brzeżan, lecz wobec agresji sowieckiej jego uczestnicy wycofali się do Lwowa, a następnie wrócili do Krakowa. Aresztowany przez gestapo, Bolesław Czuchajowski został wywieziony do Auschwitz i tam zastrzelony 3 lipca 1940 r.