SYLWETKI

Odeszła aktorka, której los podzielił życie na dwie części: młodzieńczą – lwowską, i dojrzałą – krakowską. Obie części przekroił dramat wojny, w którym zagrała piękną rolę.
Nazywała się naprawdę Krystyna Pryzińska, a Ewa Stojowska, to był artystyczny pseudonim (wzięty od nazwiska babki). Urodziła się w Tarnowie w 1908 r., ale wychowała we Lwowie. Karierę artystyczną rozpoczęła w zespole studenckim „Nasze oczko” (przełom lat 1920/30), którego twórcą i szefem był student prawa, ze Stanisławowa rodem – Wiktor Budzyński. Ten sam Budzyński, który stworzył w Lwowskim Radio i reżyserował od roku 1932 do II wojny (a potem w wydaniu wojennym na zachodnich frontach i na emigracji do 1946) „Wesołą Lwowską Falę”, najpopularniejszą audycję rozrywkową w Polsce międzywojennej, ze Szczepciem i Tońciem, radcą Strońciem, Aprikosenkranzem i Untenbaumem. „Wesołą Lwowską Falę” nadawano zawsze w niedzielne wieczory, i wtedy przy odbiornikach gromadziła się „cała Polska” (pisał o tym niedawno Bohdan Nielubowicz w „Gazecie w Krakowie”, Nr 10/1996).
W tej świetnej kompanii występowała także młoda aktorka Ewa Stojowska. Została żoną Wiktora Budzyńskiego, a ich wspólny syn Janusz Budzyński będzie przez kilka dziesięcioleci po II wojnie światowej popularnym twórcą estradowym i telewizyjnym w Warszawie.
Pod koniec lat 1930. Ewa Stojowska przeniosła się do Warszawy, by grać tam pod kierownictwem znakomitej aktorki Marii Malickiej. Tam zastał ją wybuch wojny. Gdy zamiera życie teatralne, Stojowska wstępuje do ZWZ, potem AK. Jako łączniczka „Alina” działa w konspiracji aż do aresztowania przez Gestapo w 1943 r. Przechodzi przez warszawski Pawiak, Łąckiego we Lwowie, Monteluppich w Krakowie, potem Oświęcim (nr obozowy 64098) i Bergen-Belsen. Tam przeżywa wyzwolenie i od razu włącza się do życia: podejmuje pracę w wojskowym zespole artystycznym, który daje występy w polskich jednostkach wojskowych w Belgii i Holandii.
Do kraju wróciła w 1946 roku, rozpoczynając nowy, długi rozdział życia. Osiadła w Krakowie, podjęła pracę w Teatrze Słowackiego, by pozostać mu wierną do końca zawodowej aktywności. Grała wiele znaczących ról, z tych zapamiętano szczególnie Marylę w „Promienistych” Grzybowskiej, pannę Kamilę w „Romansie z wodewilu” Krumłowskiego, wdowę Pilecką w sztuce Grzymały-Siedleckiego „Polacy nie gęsi”. Sporo reżyserowała, w pamięci pozostał „Kaprys” Alfreda de Musset. Ale także w Opolu, Zakopanem. Wiele jej zawdzięcza ruch amatorski: organizowała konkursy poetyckie, montaże słowno-muzyczne. Synowi Januszowi pomagała, gdy w latach 1950. współtworzył w Krakowie Studencką Estradę Rozrywkową. Po długim i pracowitym, choć nie zawsze szczęśliwym życiu, zmarła w Krakowie w styczniu 1995 roku. Tu w Kraju była już ostatnią z legendarnej „Wesołej Lwowskiej Fali”.

Zdjęcie Ewy Stojowskiej i Wiktora Budzyńskiego oraz informacje do tego tekstu zawdzięczamy ich wnuczce, pani dr Katarzynie z Budzyńskich Zakrzewskiej.